Kesên li gundan dijiyan, zanin ku berê ji qamûşan selik dihatin çêkirin. Ev selik ji bo parastina nan, ji bo kişandin a tirî, behîv, freng, pîvaz, xiyar û çûna bazarê dihatin bikaranîn.
Hineka jî ji bo hembaltîyê bikar dianîn. Ev selik li herêma Mezopotamyayê ku di dîrokê de herî zêde cihêrengê xwe hene lê têne dîtin. Em dikarin bibêjin ku pêwîstiya wan bi îcadkirina tiştekî wiha hebû ji ber ku ev herêm bi rez û bexçeyên xwe navdar e. Ev ji bo mebestên rakirin û veguhastinê hatine bikar anîn. Ev selik, ji aliyê hosteyên Kurd û Ermen ve dihatin çêkirin. Ew di encama xebata xweşik, nazik û tenik bi destan dihatine afirandin. Li qeraxa çem, atolye dihatin vekirin ku darên bîhê (tiloyê xwe nermin) qamûş û birîk li wir zêde bûn. Hemû alavên kargehê, kêreke tûj, qamûş û çiloyên darayî tenik, darên bîhêyî teze têra wan çebûna selikan dikir. Ji bo mezinan selikên mezin û ji bo zarokên biçûk selikên cûr be cûr, şîrîn ên piçûk dihatin hilberandin. Ji ber ku li gundê me gelek rez û bexçe hene hewce bi va selika pir hebû.
Hilberîna wê ji aliyê sofiyê Şêx Îzzeddînê bi navê Weliyê Elîyê Necar ve dihate çêkirin. Qesîdê olî digotin. Carinan di mizgefta gund de muezîntî dikir. Li ber kaniyê li jêr mala me de parzûnek veşartî çêkiribû û bi giya ser girtibû ji ber ku kes nebîne. Nuximandîbû ji ber ku ewlehiya wê bi veşartina hemî materyalên li vir piştrast be.
Apê Welî kesekî pir bi hêrs û ters bû. Ew bi hêsanî hêrs dibû û bi zûturî aşt nedibû. Birayekî minî mezin apê Welî pir hêrs dikir û bi bende wî diket. Apê Welî her tim gazinên birayê min ji bavê min re dikir. Rojekê birayê min diçe ser kaniyê û li cihekî dûr disekine ban Apê Welî dike,
“ Apê Welî, tu li ku yî Apê Welî?”
“ Çi heye û tu bang dikî law çi bûye?”
“ Erebeyeke reş hat ber mala we, tê de zilamên bi krawêt hene, pirsa te dikin, hewceye divê tu zûtirî herî malê.”
Dema Apê Welî van gotinan dibihîze, her tiştî dihêle û direve diçe malê. Difikire ku ew memûr, polîs yan jî leşkerin. Gava ku xwe digihîne malê, ji hevjîna xwe Ferîdê dipirse,
“Keçê ew esker bi erebeyê çûne ku derê?”
Ferîde dibêje “law tu dîn bûye erebeya çi, zabitê çi?”
Welî hêrs dibe û li jina xwe dixe,
“Ez te li mal dihêlim ku tu li malê xwedî derkevî lê waye xûya ye tu li hişê xwe nikaribûyî xwedî derkevî.”
Bi tirseke mezin dibêje, dibe ku ev leşker ji bo ku min bigirin, diçin ber çêm hinda atolyeyê.
Demekê difikire û di cih disekine û mijarê fêm dike û vedigere atolyeyê. Tişta ku jê ditirsîya tê serê wî, yek ji selikên ku wî tomar kiribûn li ber çavan tune bûn û kêra wî ya giranbuha jî li tu derê nedihat dîtin.
Paşê me dît ku ew li hewşa me bang bavê min dike. Bavê min got
“Welî te xêre were hundir hele pirsgirêk çîye …
“Kurê te bi vî emrê minî mezin li min fedî nekir û ez xapandim di ser de jî hemû alavên minê atolyê birin e.”
Bavê min got, “were niha rûnê, dema ku were malê ezê ceza bidimê.”
Apê Welî zivirî û çû malê. Dema birayê min êvarî hat mal, bavê min bi guhê wî girt û got: “Bibêje te çima ev tiş kir? Tu dikî bi selika çi bikî?”
Birê mi got, “bavo min hefteya çûyî ji wî selikek xwest û wî ez tehzîr kirim, loma min serî li rêbazeke wiha da.”
Bavê min çend sîle lê xist û got:
“Zû here û selikên Welî dîsa dayne cihê wan.”
Di tariya şevê de çû û selik danîn cîhê wan û vegerîya hat. Ji min re selikek piçûk jê veqetandibû. Ez qet ji bîr nakim, belkî min di jîyana xwe de dîyarîyek wek wê xweşik nedîtibû. Qasî kîloyek tirî belkî radikir, lê pir şîrîn bû. Diviyabû ew jî vegerîya. Ez ji ber wê pir xemgîn bûm. Min bi salan dixwest ku selikek min bi vî rengî hebe, lê min ew yekser ji dest dabû. Birayê min dema ev bûyera hanî serê Apê Welî emrê wî 8 sal bû.
MamosteH / https://candname.com/